„Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego” to utwór i poetycki, i polityczny zarazem. Napisane tuż po powstaniu listopadowym, formą przypominają przypowieści ewangeliczne, skierowane do Polaków emigrujących po klęsce powstania. Nawołują do zachowania jedności narodowej, tak ważnej w kontekście trudnej sytuacji na ziemiach polskich, oraz budują ideały polskości.