Norwid był poetą drugiego pokolenia romantyków. Miał bardzo silne poczucie zarówno przynależności pokoleniowej, jak i odrębności wobec swojej generacji.Doświadczenia losów generacji własnej i poprzedniej, a także przekonanie o ich zmarnowaniu i przemyślenia na ten temat zaważyły na twórczości poety. Była ona na tyle trudna do zrozumienia dla jemu współczesnych, że została szybko zapomniana po jego śmierci. Poezja Norwida została odkryta ponownie dopiero w okresie Młodej Polski, głównie za sprawą Zenona Przesmyckiego-Miriama.Cechą wyróżniającą wierszy Norwida, zebranych w tomie „Poezje”, jest jej głęboka intelektualna warstwa, dominująca nad emocjonalną. Norwid był poetą myślicielem czy też poetą filozofem, obdarzonym bystrym, analitycznym umysłem, patrzącym krytycznie na świat. Tematykę jego utworów stanowią głębokie rozważania na ważkie ówczesne tematy, będące przedmiotem publicznych dyskusji.Pisał m.in. o roli i miejscu człowieka w historii i ich wzajemnych zależnościach, o własnym wzorcu patrioty, o opozycji pojęć naród – społeczeństwo, o swym rozumieniu Ojczyzny, a także o roli sztuki i artysty oraz swych poprzednikach, wielkich ludziach swej epoki. Interesujące go zagadnienia rozważał w ponadczasowym, uniwersalnym wymiarze.